Kwas foliowy w ciąży – dlaczego i jak go przyjmować

Kwas foliowy w ciąży (inaczej witamina B9, B11 lub folacyna) musi być przyjmowany przez ciężarne do końca trwania pierwszego trymestru. Jednakże aby zapewnić dziecku lepsze warunki rozwoju, należy przyjmować kwas foliowy przed ciążą, ponieważ wspomaga organogenezę, czyli proces rozwijania się narządów dziecka. Kwas foliowy przez zajściem w ciążę należy przyjmować około 6 miesięcy.

Suplementacja kwasu foliowego w ciąży

Kwas foliowy jest witaminą, która rozpuszcza się w wodzie. Mówi się o niej jako o najważniejszej w tym wyjątkowym dla kobiety okresie. Kwas foliowy w ciąży można spożywać wraz z produktami żywieniowymi jak szpinak, brukselka, sałata, kapusta włoska ale także rośliny strączkowe oraz owoce – pomarańcze i banany. Dużo witaminy B11 jest również w wątrobie, ale w okresie ciąży należy ograniczyć jej ilość ze względu na dużą zawartość witaminy A. W ciąży kwas foliowy bierze udział w regulacji komórkowych, przyczynia się do prawidłowego dojrzewania czerwonych krwinek (erytrocytów). Bez odpowiedniej ilości kwasu foliowego może dojść do rozwoju anemii. Witamina B9 odgrywa ważną rolę w biosyntezie DNA, czyli materiału genetycznego. Jednakże najważniejszym zadaniem kwasu foliowego przy ciąży jest usprawnienie tworzenia się cewy nerwowej – zawiązka układu nerwowego płodu. Obliczono, że suplementacja kwasem foliowym w trakcie ciąży zmniejsza ryzyko występowania wad cewy nerwowej o 70%. Dodatkowo długotrwałe przyjmowanie kwasu foliowego zmniejsza ryzyko rozwijania się u kobiet raka szyjki macicy.

Kiedy i ile kwasu foliowego przyjmować?

Wiele kobiet zadaje sobie pytanie o to, jak długo brać kwas foliowy w ciąży. Lekarze twierdzą, że do 16 tygodnia ciąży. W przypadku kwasu foliowego w ciąży, dawka dzienna powinna wynosić około 04,mg. Suplementacja tego składnika przed zajściem w ciąży ma swoje uzasadnienie. Pierwsze 3-4 tygodnia są zasadnicze dla rozwoju płodu, a czasami kobiety nie są świadome swojego stanu na tym etapie ciąży. Dlatego też dawka kwasu foliowego w ciąży i przed ciążą musi być przyjmowana bardzo systematycznie. Nadmiar kwasu foliowego w ciąży jest wydalany razem z moczem i  dlatego nie da się go przedawkować. Podczas ciąży niedobór kwasu foliowego może skutkować rozszczepieniem wargi i podniebienia, wadami serca lub cewy nerwowej. Niestety Polska zajmuje czołowe, niechlubne miejsce na liście krajów, w którym rodzi się najwięcej dzieci z wadami cewy nerwowej – 1/1000 urodzonych noworodków. Niektórzy ginekolodzy radzą, aby stałe dawki kwasu foliowego spożywali też przyszli ojcowie starający się z partnerkami o dziecko. Nasienie bogate w ten składnik jest lepszej jakości i chroni przed zaburzeniami rozwoju.

Kiedy stosuje się większe dawki kwasu foliowego?

Istnieją przypadki, gdy dawki kwasu foliowego u kobiet w ciąży muszą być znacznie większe. Tymi przypadkami jest m.in. ciąża bliźniacza, wskaźnik BMI rodzącej powyżej 30 oraz palących papierosy. Ilość kwasu foliowego w ciąży w dawce 1 mg zaleca się stosować u przyszłych mam z megaloblastycznością i hiperhomocysteinemią. Najwyższą dawkę  – 4 mg – powinny przyjmować kobiety z padaczką lub te, u których w poprzednich ciążach stwierdzono wady cewy nerwowej.