Wrzesień miesiącem nowotworów krwi i nowotworów dziecięcych

Najczęstszymi nowotworami w populacji pediatrycznej są białaczki oraz chłoniaki. Są one diagnozowane większości przypadków u dzieci w przedziale wiekowym od 2 do 7 lat, jednak mogą zdarzyć się w każdym wieku. Na drugim miejscu pod względem częstości występowania u dzieci znajdują się guzy ośrodkowego układu nerwowego takie jak medulloblastoma, czaszkogardlak, glejak lub wyściółczak. Często pojawiającymi się chorobami nowotworowymi są również te lokalizujące się w obrębie kości, a więc kostniakomięsak (osteosarcoma) czy też mięsak Ewinga. W populacji pediatrycznej wyróżnić można także inne jednostki chorobowe, które nie występują u dorosłych. Zalicza się do nich m.in. guz Wilmsa, a także nerwiak zarodkowy. Najczęstsze nowotwory wieku dziecięcego, czyli te związane z układem krwiotwórczym leczone są za pomocą komórek macierzystych.

Objawy nowotworów u dzieci

Chociaż większość nowotworów rozwija się podstępnie bez jednoznacznych objawów sugerujących proces rozrostowy, co w wielu przypadkach opóźnia postawienie diagnozy, istnieją objawy, które świadczyć mogą o jego obecności i wymagają dalszej, szczegółowej diagnostyki. Do najczęstszych symptomów sugerujących chorobę nowotworową u dziecka należą:

• gorączka o nieustalonej przyczynie,
• nagła utrata masy dziecka,
• nocne poty,
• nawracające i trudno gojące się zakażenia,
• powiększenie węzłów chłonnych- szczególnie nadobojczykowych oraz ich specyficzny charakter – twarde, niebolesne, nieprzesuwalne względem podłoża, występujące w pakietach
• łatwe siniaczenie się dziecka nawet bez urazu,
• bóle kończyn,
• poranne wymioty,
• zaburzenia równowagi,
• nieprawidłowe widzenie,
• nagle pojawiający się zez.

Objawy te w większości są niespecyficzne, jednak występujące w grupie mogą nasuwać podejrzenie nowotworu u dziecka.

Nowotwory układu krwiotwórczego u dzieci

Najczęstszymi nowotworami diagnozowanymi u dzieci są nowotwory układu krwiotwórczego. Wśród nich aż 85% to ostre białaczki limfoblastyczne (ALL). Pomimo dużej złośliwości ocenia się, że nawet w 80% przypadków dochodzi do pełnej remisji choroby. Chociaż podstawą leczenia w dalszym ciągu pozostaje chemioterapia, to nowe opcje terapeutyczne, które pojawiły się wraz z możliwością użycia komórek macierzystych w leczeniu nowotworów krwi, pozwalają na leczenie również tych przypadków, w których zastosowanie chemii nie przyniosło oczekiwanego skutku. Obecnie wykorzystuje się komórki macierzyste z krwi pępowinowej w przeszczepieniach allogenicznych (od zdrowego rodzeństwa).

Inne częste nowotwory u dzieci

Poza nowotworami układu krwiotwórczego, u dzieci częściej niż w przypadku dorosłych, stwierdzane są także guzy ośrodkowego układu nerwowego, takie jak medulloblastoma czy glejaki. Objawy z nimi związane to przede wszystkim występujące u dziecka poranne wymioty, zmiany zachowania, bóle głowy czy też zaburzenia widzenia, np. w postaci zeza. Retinoblastoma, czyli siatkówczak, to inny charakterystyczny dla wieku dziecięcego nowotwór. Znany jest przede wszystkim z objawu jakim jest leukokoria, a więc pojawienie się białego odblasku w oku. Rodzice powinni pamiętać również o guzie Wilmsa, czyli nefroblastomie. Jest to złośliwy nowotwór nerki u małych dzieci i objawia się jako osiągająca znaczne rozmiary masa zlokalizowana w jamie brzusznej dziecka.

Leczenie nowotworów wieku dziecięcego

Leczenie nowotworów u dzieci uzależnione jest przede wszystkim od jego rodzaju. Wykorzystywane są takie metody jak chemioterapia, radioterapia, a więc naświetlanie, czy też leczenie chirurgiczne. W niektórych sytuacjach konieczne może być także przeszczepienie allogenicznych krwiotwórczych komórek macierzystych. W niektórych przypadkach, procedurą ratującą życie może być zastosowanie w leczeniu komórek macierzystych pochodzących z krwi pępowinowej dziecka lub jego rodzeństwa, pobranej podczas porodu. Ta nowatorska metoda daje nową nadzieje na jeszcze skuteczniejszą walkę z nowotworami krwi występującymi u dzieci. Komórki macierzyste z krwi pępowinowej wykorzystuje się obecnie w leczeniu m.in. ostrej białaczki limfoblastycznej, szpikowej, bifenotypowej czy też przewlekłej białaczki szpikowej oraz limfatycznej.

Przeczytaj więcej: Gdzie są wykorzystywane komórki macierzyste

Z okazji miesiąca świadomości nowotworów krwi oraz wieku dziecięcego warto zainteresować się tematem bankowania krwi pępowinowej. Jest to inwestycja w zdrową przyszłość dziecka oraz jego bliskich, a szansa na pobranie tych wartościowych komórek macierzystych jest tylko jedna- podczas porodu.