Ospa u kobiet w ciąży – objawy, leczenie, rokowania

Kontakt z ospą w ciąży najczęściej dotyczy kobiet opiekujących się starszymi dziećmi, zakażonymi chorobą. Na szczęście ze względu na wytworzoną odporność w przeszłości u matki, która przechodziła ospę lub została poddana szczepieniu, zakażenie w ciąży stanowi rzadkość.

Jak wygląda ospa u kobiet w ciąży? Objawy, przebieg choroby

Ospa u kobiet w ciąży charakteryzuje się ciężkim przebiegiem. Do zarażenia dochodzi na drodze kropelkowej, gdy zainfekowana osoba, znajdująca się w niedalekiej odległości, kicha lub kaszle. Kontakt z ospą w ciąży dotyczy zwykle kobiet opiekujących się dziećmi. Jeśli zostaną zarażone, mogą przekazać patogen przez łożysko. Na szczęście do tego typu sytuacji dochodzi stosunkowo rzadko ze względu na wytworzoną u matki odporność po przejściu choroby w przeszłości lub w wyniku szczepienia. Ospa podczas ciąży początkowo objawia się gorączką, ogólnym osłabieniem, podwyższoną temperaturą ciała, bólami głowy i brzucha. Po 2–3 dniach pojawiają się rzuty swędzącej wysypki na twarzy i tułowiu oraz kończynach. Zmiany skórne ewoluują od plamek, poprzez grudki o średnicy od kilku milimetrów do 1 centymetra, pęcherzyki, krosty i strupy. Wykwity skórne mają tendencję do zasychania i wchłaniania, ale nierzadko pozostawiają po sobie przebarwienia i blizny. Po przechorowaniu przez kobietę ataku wirusa pozostaje on w jej organizmie w stanie letalnym, czyli uśpionym, do końca życia. Ponowna reaktywacja może nastąpić pod postacią półpaśca i objawić się w obrębie zaatakowanego dermatomu (obszaru skóry, zaopatrywanego czuciowo przez określony nerw rdzeniowy).

Czy ospa jest groźna w ciąży? Powikłania, rokowania

Ospa w ciąży zwykle wiąże się z groźnymi powikłaniami zarówno dla kobiety, jak i dla nienarodzonego dziecka. W zależności od trymestru może powodować różne powikłania. Przyszła matka najczęściej doświadcza zapalenia płuc, natomiast konsekwencje dla dziecka mogą być groźniejsze. Szczególnie niebezpieczna jest ospa w pierwszym trymestrze, która może doprowadzić nawet do obumarcia zarodka. Wirus stwarza też ryzyko powstania różnorodnych wad rozwojowych i zaburzeń dotyczących najczęściej układu nerwowego, deformacji kończyn, bliznowców skórnych czy defektów narządu wzroku. Równie niebezpieczna jest ospa w ciąży tuż przed rozwiązaniem oraz w okresie połogu i karmienia piersią. Stwarza wówczas ryzyko przeniesienia wirusa na dziecko, ale również objawia się groźniejszymi niż zazwyczaj symptomami, takimi jak: duszności, kaszel, blizny powysypkowe, podatność na zakażenia bakteryjne, a nawet sepsę, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, małopłytkowość czy zapalenie nerek i wątroby.

Leczenie ospy w ciąży

Ospa w ciąży wymaga natychmiastowej terapii. Leczenie choroby uwarunkowane jest trymestrem, w którym doszło do infekcji. Przede wszystkim zalecana jest kuracja farmakologiczna ciężarnej matki preparatami przeciwwirusowymi, hamujących namnażanie się patogenu, również w sytuacji zakażenia okołoporodowego. W przypadku infekcji w ostatnim trymestrze noworodkowi podaje się immunoglobuliny ukierunkowane na ospę wietrzną i półpasiec. Na świąd oraz zmiany skórne zalecane są miejscowe leki przeciwhistaminowe, a także kąpiele z dodatkiem nadmanganianu potasu lub sody oczyszczonej. Terapii prewencyjnej poddawane są również kobiety z grupy wysokiego ryzyka, czyli panie, które mają kontakt z osobą chorą, nie przechodziły ospy w dzieciństwie i nie były przeciw niej szczepione. W przypadku choroby, jaką jest ospa, leczenie odbywa się w warunkach ambulatoryjnych. Hospitalizacja konieczna jest tylko w sytuacji pojawienia się dodatkowych objawów, np. ze strony układu oddechowego i pokarmowego, plamień czy krwawienia z dróg rodnych.