Nadżerka w ciąży

Dlaczego powstaje nadżerka?

Nadżerka jest to ubytek nabłonka pokrywającego szyjkę macicy. W badaniu we wzierniku ginekologicznym jest czerwoną zmianą o nierównej powierzchni. Jest zazwyczaj efektem infekcji bakteryjnych lub grzybiczych. Może też powstać na skutek urazów pochwy, zarówno tych podczas stosunku seksualnego jak również przy np. stosowaniu tamponów. Ponadto pojawia się u kobiet stosujących antykoncepcję domaciczną. Nadżerki powstają również po poronieniach i porodach, gdy osłabiona jest szyjka macicy. Mogą oznaczać raka szyjki macicy, dlatego bardzo ważne są kontrolne badania ginekologiczne i odróżnienie jej od znacznie powszechniej występującej ektopii gruczołowej.

Nadżerka a ektopia

Dużo osób mylnie stosuje nazwy ektopii i nadżerki. Ektopia jest to obecność nabłonka gruczołowego zamiast płaskiego w obrębie szyjki macicy, a nadżerka to ubytek nabłonka. Najczęściej obecną u kobiet jest ektopia, zwana też nadżerką rzekomą, która zazwyczaj nie powoduje żadnych objawów i nie wymaga żadnego leczenia, chyba że towarzyszy jej stan zapalny. Lekarze często zamiennie używają tych słów i określając zmianę ‘nadżerką’ mają na myśli niegroźną ‘ektopię’. Aby rozróżnić te stany należy wykonać badanie kolposkopowe i histopatologiczne.

Objawy nadżerki

Kobiety najczęściej uskarżają się na ból i dyskomfort podczas stosunku. Jeszcze przed ciążą nadżerka może też utrudniać zajście w ciążę. Ponadto pojawiają się białawe lub żółtawe upławy, a także nieprawidłowe krwawienia. Kobieta może uskarżać się na nieprzyjemny zapach z pochwy. Często nadżerka nie powoduje żadnych objawów, szczególnie jak zmiana jest niewielkich rozmiarów. Jeśli jednak w ciąży pojawiają się symptomy takie jak np. krwawienie czy plamienie należy to koniecznie skonsultować z lekarzem ginekologiem i wykonać badania.

Diagnostyka

W diagnostyce nadżerek istotnym badaniem jest kolposkopia. Jest to bezbolesne oglądanie pochwy i powierzchni szyjki macicy za pomocą specjalnego przyrządu- kolposkopu. Dzięki barwieniu tkanek, lekarz jest w stanie określić rodzaj, charakter i wielkość zmiany. Jeśli są ku temu przesłanki, ginekolog pobiera również wycinek, aby zbadać go histopatologicznie i wykluczyć możliwe pochodzenie nowotworowe. Kolejnym badaniem, które może zlecić w takiej sytuacji lekarz jest cytologia. Określa ona czy w szyjce macicy nie ma nieprawidłowych komórek. W zależności od wyniku tych badań późniejsze postępowanie może się różnić. Dodatkowym, ponadprogramowym badaniem jest wykonanie testu na obecność DNA HPV HR z szyjki macicy (molekularny test wykrywający wysokoonkogenne typy wirusa HPV np. 16 i 18).

Leczenie nadżerki w ciąży

Decyzję o sposobie leczenia nadżerek zawsze podejmuje lekarz ginekolog. Dostępne jest zarówno leczenie nadżerek farmakologiczne, jak i mechaniczne, polegające na np. laserowym usunięciu zmiany. Można też zastosować kriokoagulację, czyli wymrożenie nadżerki. Leczenie w czasie ciąży opiera się głównie na leczeniu przeciwzapalnym oraz stosowaniu globulek w razie nieprzyjemnych dla kobiety objawów np. upławów. Wycinanie zmian zazwyczaj wykonywane jest dopiero po porodzie.

Nadżerka w czasie ciąży a poród

Nadżerka w ciąży nie jest bezpośrednim zagrożeniem dla dziecka i dla kobiety, ale może powiększać się pod wpływem hormonów. Często dopiero wtedy też jest diagnozowana. Ważne jest, aby była pod stałą kontrolą i obserwacją lekarza. Niebezpieczne dla przebiegu ciąży mogą być zaś patogeny powodujące stan zapalny, który może prowadzić do porodu przedwczesnego. Sama nadżerka w ciąży nie ma zaś wpływu na poród i możliwe komplikacje.