Każda kobieta ciężarna na początku ciąży powinna mieć zbadany poziom tyreotropiny - TSH. Jest to hormon, którego nieprawidłowe stężenie związane może oznaczać nieprawidłową funkcję tarczycy. Jedną z możliwych chorób tarczycy w ciąży jest jej nadczynność. Jakie są przyczyny i jakie objawy daje nadczynność tarczycy w ciąży?
Nadczynność tarczycy- co to za choroba?
Nadczynność tarczycy, inaczej określana hipertyreoza, to choroba związana z nadmiarem hormonów produkowanych przez tarczycę. Równocześnie, w jej najczęściej spotykanych typach dochodzi do kompensacyjnego spadku stężenia TSH, a więc hormonu, który w prawidłowych warunkach odpowiada za pobudzanie tarczycy do pracy.
Nadczynność tarczycy w ciąży- przyczyny
Jedną z najczęstszych przyczyn nadczynności tarczycy w ciąży jest tak zwana tyreotoksykoza ciążowa. W czasie ciąży, szczególnie na jej początku, wzrasta stężenie gonadotropiny kosmówkowej (beta- hcg), która pod względem swojej budowy przypomina TSH. W dużych stężeniach może powodować, najczęściej subkliniczną, nadczynność tarczycy. W tej sytuacji u większości Pacjentek wystarczy monitorowanie funkcji tarczycy nieco częściej niż u kobiet z prawidłowym stężeniem TSH, ewentualnie w przypadku nasilonych dolegliwości stosuje się leczenie objawowe. Tyreotoksykoza ciążowa może jednak powodować wymioty u ciężarnych, dlatego w przypadku występowania niepowściągliwych wymiotów, wskazana jest ocena stężenia wolnych hormonów tarczycy i TSH. Większe ryzyko subklinicznej nadczynności tarczycy mają kobiety w ciążach mnogich, gdzie stężenie beta- hcg jest proporcjonalnie wyższe niż w pojedynczych.
Drugą najczęstszą przyczyną jest choroba Gravesa Basedowa, w przebiegu której ma miejsce pobudzanie tarczycy do produkcji hormonów przez własne, nieprawidłowe, przeciwciała. Jest to choroba, która wymaga ścisłej opieki specjalisty endokrynologii zarówno podczas, jak i po ciąży. Większość Pacjentek ma również wdrażaną farmakoterapię.
Nadczynność tarczycy w ciąży- objawy
Objawy nadczynności tarczycy w ciąży są niespecyficzne. Związane jest to z faktem, że w czasie ciąży, a szczególnie w pierwszych jej tygodniach, wiele objawów uznawanych jest za te towarzyszące pierwszemu trymestrowi ciąży. Do symptomów nadczynności tarczycy zalicza się:
- przyspieszone tętno,
- potliwość,
- drżenie rąk
- pobudzenie,
- bezsenność,
- spadek masy ciała,
- nasilone wymioty
Nadczynność tarczycy w ciąży- leczenie
Pierwszym elementem postępowania w przypadku nadczynności tarczycy jest odróżnienie tyreotoksykozy ciążowej od choroby Gravesa Basedowa. Jest to możliwe dzięki zbadaniu przeciwciał przeciwko receptorowi TSH tzw. TRAb- w przypadku choroby Gravesa Basedowa stężenie TRAb będzie podwyższone, a w tyreoktoksykozie ciężarnych będzie ono prawidłowe.
Subkliniczna nadczynność na ogół nie wymaga leczenia. Jeśli zaś tyreotoksykoza ciężarnych daje objawy, najczęściej leczona jest za pomocą propranololu. Konieczne jest również wspomniane wcześniej częstsze monitorowanie hormonów tarczycy.
W przypadku choroby Gravesa-Basedowa, stosowane leki to tiamazol i propylotiouracyl. Leki te stosuje się w najmniejszych skutecznych dawkach pod kontrolą lekarza ginekologa oraz endokrynologa.
Nadczynność tarczycy w ciąży- powikłania
Jawna nadczynność tarczycy w ciąży może nieść za sobą konsekwencje. Wśród nich wymienia się najczęściej: przedwczesne oddzielenia się łożyska, nadciśnienie tętnicze, stan przedrzucawkowy, poronienie oraz poród przedwczesny. Choroba może również oddziaływać na płód. Dojść może bowiem do pojawienia się nadczynności u płodu, wola, tachykardii czy ograniczenia wzrastania, co skutkuje hipotrofią. Z uwagi na ryzyko porodu przedwczesnego, dziecku mogą grozić również powikłania związane z wcześniactwem. Z tego powodu niezwykle istotne jest monitorowanie pracy tarczycy w ciąży i stosowanie się do zaleceń specjalistów.
Oceń artykuł: