HPV a ciąża

Czym jest HPV?

HPV (Human Papillomavirus) jest wirusem brodawczaka ludzkiego. Wyróżnia się wiele jego typów. Dzieli się je na dwie główne grupy: nisko- i wysokoonkogenne. Do wysokoonkogennych, czyli tych które spowodować mogą np. raka szyjki macicy, zalicza się między innymi HPV 16 oraz 18. Niskoonkogenne natomiast powodują łagodne zmiany, jakimi są brodawczaki krtani.

Do zakażenia dochodzi najczęściej podczas kontaktów seksualnych. Używanie prezerwatyw zmniejsza ryzyko, ale nie wyklucza go całkowicie. Ponadto można też zakazić się stosując wspólny ręcznik. Dlatego też HPV jest tak bardzo rozpowszechnionym wirusem na całym świecie. Warto jednak pamiętać, że fakt bycia nosicielem HPV nie jest jednoznaczny z zachorowaniem na raka szyjki macicy. Większość infekcji bowiem przebiega bezobjawowo i ulega samoistnej regresji.

Kiedy zrobić test w kierunku HPV?

Podstawą profilaktyki raka szyjki macicy są regularne wizyty u lekarza ginekologa i wykonywanie badania cytologicznego. W zależności od jego wyniku podejmowane są ewentualne kolejne kroki diagnostyczne. Jednym z nich jest genotypowanie HPV. Badanie to wykrywa DNA wirusa. Dzięki niemu można też dowiedzieć się, jakim konkretnym typem HPV jest się zakażonym, a co za tym idzie, czy ryzyko wystąpienia raka szyjki macicy jest w danym przypadku wysokie. Test w kierunku HPV zaleca się je między innymi kobietom, które w cytologii otrzymały wynik ASC-US. Można też wykonać je w przypadku nawracających infekcji i zmian w okolicy dróg rodnych, a także przed planowaną ciążą.

HPV w ciąży i wpływ na dziecko

Prawdopodobieństwo infekcji w czasie ciąży jest dwukrotnie wyższe. Dotyczy to zarówno nowych zakażeń, jak i aktywacji uśpionego wirusa, a także progresji zmian już wcześniej obecnych u kobiety. Wynika to głównie z wahań hormonalnych mających miejsce w organizmie przyszłej mamy oraz osłabionego działania jej układu odpornościowego. Poza tym zdarzają się przypadki zakażenia płodu oraz noworodka. Infekcja HPV we wczesnej ciąży może również prowadzić do poronień, a także mieć wpływ na ograniczenie wzrastania płodu (FGR) oraz wystąpienie porodu przedwczesnego.

Kłykciny kończyste a poród

Zazwyczaj kłykciny kończyste powiększają się w trakcie trwania ciąży, a po porodzie ulegają regresji. Ich obecność prowadzić może do wystąpienia brodawczakowatości krtani u dzieci urodzonych drogami natury. Ponadto, powiększające się zmiany mogą utrudniać sam poród. W takich przypadkach więc lekarze decydują o wykonaniu cesarskiego cięcia. Zdania specjalistów są jednak na ten temat podzielone i nie ma jednoznacznych rekomendacji.

Szczepionka przeciwko HPV w ciąży

Nie jest to w Polsce szczepienie obowiązkowe, a jedynie zalecane. Z tego też powodu nie jest refundowane przez NFZ. Szczepionka przeciwko HPV nie jest jednak rekomendowana dla kobiet ciężarnych. Obecne badania donoszą o braku jej negatywnego wpływu na trwającą ciążę i rozwijający się płód, lecz są one niewystarczające, aby zalecać to szczepienie kobietom spodziewającym się dziecka. Najlepiej zaszczepić się przed planowaniem ciąży lub po porodzie.

Warto pamiętać także, że zakażenie HPV nie jest przeciwwskazaniem do pobrania podczas porodu krwi pępowinowej dziecka. Więcej informacji na ten temat znajdziesz na https://www.pbkm.pl/faq.

Bibliografia:

https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/hpv/

https://www.cdc.gov/std/hpv/stdfact-hpv-vaccine-young-women.htm

“Influence of Human Papilloma Virus (HPV) infection on early pregnancy” Lukasz Bober, Grzegorz Guzowski, Hanna Moczulska, Piotr Sieroszewski Medical University of Lodz, Poland; Ginekologia Polska 2019

Położnictwo i Ginekologia TOM 1, G. H. Bręborowicz 2015