Cytologia w ciąży

Cytologia w ciąży- kiedy wykonać?

Rak szyjki macicy jest drugim po raku piersi najczęściej wykrywanym nowotworem u kobiet ciężarnych oraz w okresie połogu. Z tego powodu obowiązek wykonania cytologii w ciąży zawarty jest w aktualnym Standardzie Organizacyjnym Opieki Okołoporodowej. Zgodnie z nim, każda kobieta ciężarna, która nie miała wykonanej cytologii w ciągu 6 miesięcy przed ciążą, powinna mieć wykonane to badanie podczas 1. wizyty u ginekologa w ciąży. W większości przypadków ma to miejsce do 10. tygodnia jej trwania. Oczywiście, jeśli z jakiegoś powodu badanie nie zostanie przeprowadzone, można je wykonać w kolejnych tygodniach ciąży. Wielu ginekologów wykonuje cytologię u swoich pacjentek w ciąży bez względu na czas, jaki upłynąć od poprzedniego badania.

Cytologia w ciąży- wynik

Wynik cytologii określany jest w oparciu o system Bethesda i powinien być interpretowany przez lekarza ginekologa. Prawidłowy wynik cytologiczny określany jest jako NILM (w dawnym systemie Papanicolau grupa I i II). Nieprawidłowe wyniki to: LSIL, ASC-US, HSIL, ASC-H, AGC.

W przypadku uzyskania wyniku LSIL lub ASC-US, zalecane jest wykonanie kontrolnej cytologii 6 miesięcy po porodzie. W razie wyniku HSIL, ASC-H lub AGC, konieczne jest niezwłoczne wykonanie kolposkopii, a następnie wykonywanie kolposkopii i cytologii co 12 tygodni w ciąży oraz co 6 tygodni po porodzie. Konizację wykonuje się głównie między 14 a 20. tygodniem, po konsultacji z ginekologiem onkologiem, przy podejrzeniu inwazyjnego raka szyjki macicy. Dobrą wiadomością jest fakt, że większość wykrytych zmian ulega regresji w okresie poporodowym. Unika się natomiast inwazyjnych zabiegów na szyjce w czasie ciąży.

Cytologia w ciąży- tradycyjna czy płynna?

W ostatnich latach coraz większą uwagę specjaliści zwracają na przewagę cytologii płynnej- LBC nad cytologia tradycyjną tzw. szkiełkową. Wynika to z faktu, że dzięki cytologii płynnej możliwe jest również wykonanie genotypowania HPV (Co- Test),  a pobrany materiał pozbawiony jest elementów dodatkowych takich jak np. krwinki, zaburzających obraz mikroskopowy. Obie metody nie różnią się pod względem pobrania materiału z szyjki macicy za pomocą szczoteczki. Obecnie nadal to cytologia szkiełkowa jest jednak refundowana przez NFZ. Za cytologię płynną należy zapłacić z własnej kieszeni, podobnie jak za genotypowanie HPV.