Badania krwi pępowinowej

Jak rozwijała się światowa i polska transplantologia krwiotwórczych komórek macierzystych?

Dzięki rozwojowi nauki wiemy, że każda transplantacja, bez względu na źródło materiału biologicznego, polega na ich dożylnym przetoczeniu odpowiednio przygotowanemu biorcy.
Materiałem mogą być zarówno szpik pobrany z kości w warunkach znieczulenia ogólnego, jak i komórki wyizolowane z krwi obwodowej za pomocą odpowiedniego aparatu, oraz komórki wyizolowane z krwi pępowinowej. Historia prób wykorzystania tej stosowanej dzisiaj powszechnie metody leczenia ma kilkadziesiąt lat. I wiele wskazuje na to, że zaczęta się w Polsce.

Rok 1938. Lwów.
Pierwszy w świecie (nieudany) zabieg transplantacji szpiku u chorego dziecka.

Rok 1949. Warszawa.
Pierwszy udany zabieg przeszczepienia allogenicznego szpiku u dorosłej pacjentki – w tym przypadku byl to szpik pochodzący od jej zdrowej siostry.

Rok 1972. USA.
Pierwsza w świecie nieudana próba przeszczepienia wielu jednostek krwi pępowinowej.

Rok 1974. Europa.
Powstała europejska organizacja non-profit (European Group for Blood and MarrowTransplan-tation – EBMT), zajmująca się wszystkimi sprawami związanymi z wdrażaniem transplantacji krwiotwórczych komórek macierzystych jako standardowej metody leczenia. Siedziba tej organizacji to Maastricht – Holandia.

Rok 1982 Poznań.
Pierwsza w Polsce próba przeszczepienia syngenicznych komórek – szpiku od zdrowego jednojajowego bliźniaka – choremu bratu.

Rok 1984. WarszawaPierwszy przeszczep komórek szpiku zdrowej siostry chorej 6-letniej pacjentce.

Rok 1988. Paryż.
Francuscy lekarze przeszczepili po raz pierwszy w świecie niespokrewnioną krew pępowinową kilkuletniemu chłopcu, który do dzisiaj żyje w Stanach Zjednoczonych, jest to data uznawana za początek wprowadzenia tej metody leczenia do standardowego postępowania w medycynie.

Rok 1989. Poznań.
Wprowadzono transplantację szpiku jako metodę leczenia. Zaczęto w specjalnie utworzonym nowym oddziale pediatrycznym systematycznie i w sposób regularnie udany przeszczepiać szpik pobierany z kości zdrowego rodzeństwa dzieciom chorym na choroby hematologiczne.

Rok 1993. USA.
Po raz pierwszy przeprowadzono transplantację krwi pępowinowej od dawcy niespokrewnionego (dwóch pacjentów z białaczką wysokiego ryzyka) oraz transplantację „haplo” – rodzinnej niezgodnej krwi pępowinowej od siostry (dla brata również z białaczką).

Rok 1993. Warszawa.Po raz pierwszy w Polsce zastosowano w leczeniu komórki własnego szpiku – autologicznego – u osoby dorosłej.

Rok 1994. Wrocław.
Pierwszy w Polsce przeszczep rodzinny krwi pępowinowej (od młodszej siostry dla starszego brata).

Rok 1995. Maastricht.
W  europejskich   materiałach EBMT  można  znaleźć  po  raz pierwszy informacje  o jednoczesnym przeszczepianiu komórek krwiotwórczych pochodzących z dwóch nie-zależnych źródeł
szpiku i krwi pępowinowej.

Rok 1997. Katowice.Pierwsze w Polsce udane przeszczepienie szpiku od honorowego holenderskiego dawcy niespokrewnionego z chorą kobietą.

Rok 1998. Brazylia.
Przeprowadzono pierwsze na świecie przeszczepienie własnej krwi pępowinowej z prywatnego banku.

Rok 2000 USA
Dokonano pierwszego przeszczepienia namnożonych ex-vi-vo komórek macierzystych z krwi pępowinowej.

Rok 2005. Poznań.
Po raz pierwszy w Polsce udało się choremu dziecku – chłopcu z wrodzoną niedokrwistością -przeszczepić niezgodną i pochodzącą od niespokrewnionego dawcy krew pępowinową.

Rok 2006. Niemcy OSA.
Pierwszy, opisany w literaturze fachowej, przypadek skutecznego
leczniczo przeszczepienia własnej krwi pępowinowej u trzyletniej dziewczynki z ostrą białaczką limfoblastyczną.

Do dnia dzisiejszego na świecie wykonano ponad 7000 zabiegów przeszczepienia krwi pępowinowej. Ponad 600 z nich dotyczyło krwi pochodzącej od dawcy rodzinnego (rodzeństwa) i kilkadziesiąt autologicznych (własnej krwi). W Polsce wykonano ponad 20 przeszczepów krwi pępowinowej, w tym 6 u dzieci. Według danych EBMT średnia 48-miesięczna przeżywalność pacjenta po przeszczepie krwi pępowinowej waha się w zależności od choroby od 35% do 85% i jest nieco wyższa niż dla szpiku.