Test obciążenia glukozą w ciąży. Badanie, wyniki, normy

Zgodnie z zaleceniami PTGiP oraz standardem organizacyjnym opieki okołoporodowej doustny test obciążenia glukozą, kiedyś określany jako krzywa cukrowa, należy wykonać między 24. a 26. tygodniem ciąży. Zdarza się jednak, że niektóre kobiety powinny mieć wykonany OGTT już nap oczątku ciąży.

Glukoza –  badanie w ciąży

Normy glukozy w ciąży powinny być monitorowane przez cały okres oczekiwania na dziecko. Utrzymujący się podwyższony poziom glukozy we krwi kobiety spodziewającej się dziecka, czyli hiperglikemia, może przyczyniać się do rozwoju powikłań takich jak: m.in. makrosomia, urazy okołoporodowe, wielowodzie, niska punktacja w skali Apgar, stan przedrzucawkowy czy poród cesarskim cięciem. Ponadto cukrzyca ciążowa jest szczególnie niebezpieczna, gdyż może prowadzić do rozwoju wad cewy nerwowej, wad serca, a nawet obumarcia wewnątrzmacicznego. Dzieci matek z cukrzycą ciążową częściej w późniejszych latach zmagają się z otyłością czy cukrzycą typu 2. Przeczytaj więcej: OGTT w ciąży- kiedy należy wykonać?

Glukoza na czczo w ciąży – norma

Pierwsze badanie glukozy na czczo w ciąży przeprowadzane jest w celu sprawdzenia czy stężenie glukozy we krwi w ciąży jest prawidłowe. Zgodnie z rekomendacjami przeprowadzane jest na pierwszej wizycie w ciąży, najczęściej przed 10. tygodniem. Wynik jest prawidłowy jeżeli odczyt nie przekracza 92 mg/dl. Jeżeli zaś znajduje się w przedziale 92-125 mg/dl lub kobieta ma czynniki ryzyka cukrzycy ciążowej lekarz kieruje pacjentkę na doustny test obciążenia 75 g glukozy, który standardowo wykonywany jest dopiero po upływie 24. tygodnia ciąży. W przypadku, gdy stężenie glukozy przekracza 126 mg/dl, stwierdzana jest cukrzyca rozpoznana w ciąży, a ciężarna kierowana jest od razu do poradni diabetologicznej w celu ustalenia indywidualnego leczenia i diety.

Czynnikami ryzyka cukrzycy ciążowej skłaniającymi do wykonania doustnego testu obciążenia glukozą na początku ciąży są:

• nadwaga lub otyłość,
• wiek powyżej 35 lat,
• cukrzyca ciążowa w przeszłości,
• urodzenie dziecka o masie większej niż 4 kg,
• występowanie w rodzinie cukrzycy typu 2.

Badanie glukozy w ciąży – jak się przygotować?

Badanie glukozy w ciąży często wywołuje pytania jak się przygotować, aby wynik testu był prawidłowy. Test poziomu glukozy (krzywa cukrzycowa) to jedno z badań przesiewowych wykonywanych po 24. tygodniu ciąży. Aby otrzymany wynik był jak najbardziej wiarygodny, należy przestrzegać kilku zasad:

• badanie wykonać na czczo, rano, około 8 h od ostatniego posiłku, podczas badania nie prowadzić żadnej aktywności fizycznej,
• przez trzy dni poprzedzające badanie stosować normalną dietę (zaleca się, aby znajdowało się w niej 150-200g węglowodanów),
• roztwór około 200 ml wody z 75 g rozpuszczonej glukozy należy wypić w ciągu 5 min, można dodać do niego kilka kropel cytryny, co nie wpłynie na wynik testu, a ułatwi przyjęcie bardzo słodkiego napoju. Warto dopytać o obowiązujące w swojej przychodni zasady.
• badanie powinno być wykonywane, kiedy kobieta jest zdrowa (nawet niewielka infekcja, może zafałszować wynik testu).

Test obciążenia glukozą – wyniki

Pomiar glukozy w ciąży prowadzony jest w trzech etapach. Najpierw pobierana jest krew na czczo, następnie po godzinie i po dwóch od wypicia roztworu. Jeżeli po przyjęciu glukozy jej stężenie we krwi wzrośnie i utrzyma się przez dwie godziny, oznacza to, że kobieta choruje na cukrzycę ciążową. W takim przypadku przyszła mama zostanie skierowana do specjalistycznej poradni diabetologicznej, gdzie otrzyma informacje odnośnie do leków i właściwej diety. Warto podkreślić, że jeżeli cukrzyca po raz pierwszy rozpoznana została w okresie ciąży, nie oznacza to, że kobieta po porodzie będzie się z nią zmagać do końca życia. Najczęściej cukrzyca ciążowa mija wraz z urodzeniem dziecka. Stanowi jednak czynnik ryzyka nawrotu choroby w kolejnej ciąży

Test obciążenia glukozą – normy

Prawidłowe wartości glikemii w doustnym teście obciążenia glukozą to:

• Na czczo: poniżej 92 mg/dl ( <5,1 mmol/l),
• W 60. minucie: poniżej 180 mg/dl ( <10,0 mmol/l),
• W 120. minucie: poniżej 153 mg/dl ( ≤8,5 mmol/l)

Glukoza w moczu w ciąży

Glukoza w moczu w ciąży kobiety ciężarnej oznaczana jest rutynowo, podczas ogólnych badań moczu, wykonywanych w ciąży raz w miesiącu. Oznaczenie stężenia glukozy w moczu może okazać się istotne w przypadku:

• objawów cukrzycy, takich jak: zwiększone pragnienie, przybieranie na wadze, zmęczenie oraz oddawanie dużych ilości moczu;
• podwyższonego poziomu glukozy we krwi badanej na czczo;
• kontroli zdiagnozowanej wcześniej cukrzycy.

Zawartość glukozy w moczu oznaczana jest na podstawie pobranej próbki moczu ze środkowego strumienia pierwszego porannego moczu. U osób niebędących w ciąży cukier w moczu zawsze uznawany jest za wynik nieprawidłowy. W przypadku kobiet w ciąży dochodzi fizjologicznie do ograniczenia reabsorpcji glukozy i większego wydalania tej substancji z moczem. Z tego też powodu cukier w moczu przyszłej mamy może być obecny bez współistniejących chorób nerek czy cukrzycy.

Przeczytaj również: Dziecko w 25 tygodniu ciąży – ułożenie